Terrasheater/terrasverwarmer
Met een terrasheater kunt u ook bij wat minder hoge temperaturen en op de wat killere zomeravonden blijven genieten van uw terras of balkon. Geen gedoe met rokend hout, druk simpelweg op een knop voor de benodigde warmte. Binnen de categorie van de terrasverwarmers zijn er verschillen in uitvoering, vermogen en type energieverbruik waarover in dit artikel meer.
Ontwerpen terrasverwarmers
De terrasverwarmers zijn wat betreft het ontwerp op te delen in zes categorieën: de geveluitvoering, de vrijstaande uitvoering (ook wel patioheater genoemd) het hangende model, het parasolmodel (parsolheater), het tafelmodel en de terrasheater in de vorm van een statafel. De meeste patioheaters werken op gas en hebben vaak een hoger vermogen dan de geveluitvoering en tafelmodellen. Het woord heatstrip wordt vaak gebruikt voor een vrij platte elektrische gevelheater welke geen licht uitstraalt. Vaak moeten de parasolheaters aan de centrale paal van de parasol worden bevestigd. Soms zijn het meerdere gekoppelde terrasheaters zodat de warmte naar alle zijden kan stralen. Parasolheaters zijn vaak ook aan de muur te bevestigen. Terrasverwarmers in de vorm van een hanglamp kunnen bijvoorbeeld onder een afdak of partytent (mits stevig genoeg) worden opgehangen. Onder de gasheaters zijn er die wel of geen waarneembare gloed hebben. Bij de (staande) flameheaters is het ontwerp er op gericht de gloed goed zichtbaar te maken.
Infrarood terrasheaters
Infrarood betekent niets meer dan warmtestraling. Zowel terrasverwarmers op gas als terrasverwarmers op elektriciteit werken dus via infraroodstraling. Er worden drie typen infraroodstraling onderscheiden: korte golf, middellange golf en lange golf. Lange golf straling is niet zichtbaar terwijl bij korte golf straling een rode gloed waarneembaar zal zijn. Bij lange golf straling wordt warmte gecreëerd door de lucht op te warmen welke snel verloren gaat op een enigszins winderig terras. Korte golf straling is direct voelbaar; dringt direct door in objecten zoals mensen die het tegenkomt. Om deze reden is korte golf infrarode straling voor terrasverwarming veel effectiever dan lange golf infrarode straling. In sommige gevallen zult u dus geen terrasverwamers willen hebben die geen licht uitstraalt, deze maakt namelijk gebruik van lange golf infrarode straling. Korte golf infrarode straling is niet gevaarlijk en komt ook in de natuur voor met als grootste voorbeeld de zon. Het schadelijke uv-licht is echter afwezig. De korte golf infrarode straling wordt ook wel gebruikt in de bekende rode Philips (gezondheids)lamp. Bij middellange golf straling is overigens ook licht zichtbaar dus deze kunnen worden verward met de korte golf terrasheaters die veel efficiënter zijn.
Terrasverwarmers op gas
Een voordeel van een terrasheater op gas is dat er doorgaans meer vermogen beschikbaar is doordat de afhankelijkheid van een beperkte capaciteit van het elektriciteitsnet ontbreekt. De gasterrasverwarmers werken op aardgas, butaangas of propaangas. De modellen op aardgas zijn alleen als gevelheater verkrijgbaar omdat ze een vaste aansluiting op een aardgasleiding vereisen. Sommige terrasheaters kunnen zowel op aardgas als op butaangas/propaangas worden aangesloten. Propaangas is te verkiezen boven butaangas omdat dit gas een betere verbranding heeft en zowel beter voor de terrasheater als voor het milieu is. Bij sommige gasbranders vindt het mengen van het gas en zuurstof plaats voor het verbrandingsmoment (het wordt voorgemengd), bij andere wordt er deels voorgemengd (atmosferische brander) of helemaal niet. Een brander met voormenging brandt het meest efficiënt. Vrijstaande patioheaters hebben vaak een groter vermogen dan de gevelheaters, terwijl de gevelheaters op gas meestal weer meer vermogen hebben dan elektrische terrasheaters. De gasflessen kunnen bij een locale dealer worden gekocht/ingeruild. Het voordeel van een terrasverwarmer op aardgas is dat er nooit rekening hoeft te worden gehouden met de nog beschikbare voorraad gas. Bovendien is het goedkoper dan butaangas of propaangas uit de fles. De patioheaters zijn bijna altijd te dimmen via een draaiknop.
Terrasverwarmers op elektriciteit
Elektrische (infrarood) terrasverwarmers hebben doorgaans een kleiner vermogen dan de terrasheaters. Het vermogen varieert meestal tussen de 0,75 kW en 2 kW. De meeste modellen zijn geschikt voor montage aan de muur, onder de parasol of onder de partytent. De terrasverwarmer werkt met of zonder lamp (heatstrips). In het laatste geval wordt gebruik gemaakt van lange golf infrarode straling. Bij de doorgaans duurdere hoge kwaliteits lampen (bijvoorbeeld de nieuwe lampen van Philips) is het percentage korte golf straling het hoogst waardoor de verwarming het meest direct is en buiten (in verband met wind) dus het meest effectief. Bij de betere lampen bestaat ongeveer 90 procent uit korte golf straling zodat slechts tien procent 'verloren' gaat aan indirect warmte door opwarming van de lucht. Het voordeel van een korte golf elektrische terrasheater is dat de warmte goed gericht kan worden en minder verloren gaat bij wind. (Al koel je als mens natuurlijk wel weer af door een koude wind.) Dit brengt ook met zich mee dat de terrasvewarmer op minder grote afstand van brandbare materialen kan worden gemonteerd, wat ze extra geschikt maakt voor ophanging onder een afdak, parasol of partytent. Met een (optionele en vaak met een afstandbediening bedienbare) dimmer kan de temperatuur van de terrasheaters worden aangepast. In sommige dimmers is meteen een softstart voorziening ingebouwd. De softstart voorkomt dat de terrasheater bij het inschakelen een piekspanning genereert wat de levensduur ten goede komt en kan voorkomen dat de stoppen doorslaan. Indien u voor een elektrische terrasheater kiest moet u voor gebruik nagaan of u (een doorgaans 16 Ampère) groep ongeveer vrij heeft voor gebruik (denk aan de grens van 3600 Watt per groep). Als het belangrijk is dat de lamp weinig licht geeft kan gekozen worden voor een Philips HeLeN lowglare lamp welke minder licht geeft dan de normale Philips HeLeN lamp.
Hetelucht verwarmers zijn vaak minder geschikt voor verwarming van het terras vanwege geluidsoverlast en verlies van warmte door de openheid van het terras en de wind.
Veiligheid terrasverwarmer
Een groot voordeel van terrasverwarmers die aan de muur kunnen worden gemonteerd is dat zij op deze manier buiten het bereik van kinderen zijn. Ook is het risico kleiner dat een volwassene zich er per ongeluk aan brand. De montage moet uiteraard wel zorgvuldig gebeuren om niet alsnog gevaarlijke situaties te laten ontstaan. De afstand tot brandbare materialen moet groot genoeg zijn. Voor terrasheaters op gas zal dit doorgaans een grotere afstand moeten zijn dan voor elektrische terrasverwarmers omdat gasheaters meestal een groter vermogen hebben en door een groter percentage lange golf straling de omringende lucht meer opwarmen. Bij de vrijstaande patioheaters moet een omvalbeveiliging er voor zorgen dat de gastoevoer wordt uitgeschakeld wanneer de heater zijn evenwicht verliest. Overigens staan deze patioheaters meestal wel zodanig stevig dat dit omvallen niet snel zal gebeuren. Sommige terrasheaters op gas die niet kunnen omvallen zijn voorzien van een gaszekering. Om de stabiliteit te bevorderen kan in plaats van lichtgewicht flessen, voor de normale zware gasflessen worden gekozen. Tekens waaraan de veiligheid van een apparaat kan worden afgelezen zijn onder meer het CE-keurmerk en de IP-waarde. De IP-waarde bestaat uit twee cijfers waarbij het eerste cijfer staat voor de bescherming tegen het binnendringen van vaste stoffen en het tweede getal voor de bescherming tegen het binnendringen van vloeistoffen. Een nul betekent geen bescherming, een zes (vaste stoffen) of acht (vloeistoffen) betekent een maximale beschermingsgraad. Voor terrasheaters zijn afdekhoezen verkrijgbaar. Het gebruik van een afdekhoes kan echter gevaar opleveren door het in brand vliegen van deze hoes bij het per ongeluk inschakelen of ingeschakeld laten van de heater.
Plaatsing en terrasheaters
Indien voor de montage van een terrasheater de aanleg van een gasleiding of elektriciteitsleiding nodig is kunt u hiervoor het beste een expert inschakelen. Houd bij het installeren voorts de afstand tot omgevingsmateriaal aan zoals die in de instructie is beschreven. Voor terrasverwarmers op gas is dit vaak veertig tot zestig centimeter, voor moderne korte golf elektrische terrasheaters kan tien centimeter al voldoende zijn. Het eventueel inbouwen van een elektrische terrasheater is afhankelijk van het design niet bij alle heaters mogelijk. Ook kunnen niet alle terrasheaters zomaar verticaal in plaats van horizontaal worden opgehangen. Zorg bij elektrische gevelterrasverwarmers voorts voor individuele schakelaars die goed bereikbaar zijn maar niet per ongeluk kunnen worden aangeraakt. Plaats de stopcontacten achter of direct naast de locatie van de gevelheater om een rommelig geheel te voorkomen. Houd bij het inschakelen van elektrische heaters de maximale capaciteit van de groep in de gaten. Eén groep kan doorgaans maximaal 3600 Watt leveren. Wanneer u meer vermogen nodig heeft zult u de terrasheaters over meerdere groepen moeten verdelen. Bij gebruik van meerdere terrasheaters kunnen ze het beste binnen drie meter van elkaar worden gehangen en enigszins naar elkaar toe gericht (dit gaat natuurlijk niet op voor parasolheaters die rondom de parasolvoet worden gemonteerd). Bovendien is het beter de warmte zo mogelijk van voren te laten komen dan van achteren. Hoewel korte golf infrarood terrasheaters via straling en niet via de opwarming van de lucht werken, is het aan te bevelen het terras zo goed mogelijk tegen wind af te schermen om direct (afkoeling mensen) en indirect (afkoeling lucht) warmteverlies tegen te gaan. Plaats een tafelmodel of patiomodel terrasheater op een stabiele plaats zodat de kans op omvallen wordt geminimaliseerd. Vergeet voorts niet dat terrasheaters op gas zuurstof verbruiken waardoor deze niet in een volledig afgesloten ruimte zonder ventilatie kunnen worden gebruikt.
Energie-efficiëntie en benodigd vermogen terrasverwarmers
Welke terrasheater het meest geschikt is voor een bepaald terras hangt mede af van de grootte van het terras, de hoogte waarop de terrasverwarmer kan worden opgehangen en de plaatselijke beschutting. Terrasverwarmers op gas hebben doorgaans een groter efficiënt verwarmingsoppervlak dan terrasheaters op elektriciteit. Onder de gasbranders is een voorgemengde brander weer efficiënter dan een niet voorgemengde brander. Onder de elektrische terrasheaters zijn de kortgolvige infraroodlampen efficiënter dan de middellanggolvige en langgolvige. Echter, bij deze gegevens is geen rekening gehouden met de grootte van het terras, de duur van het gebruik en de mate van beschutting. Daarom kan het zijn dat een klein terras dat voor kortere duur verwarmt moet worden het meest efficiënt met een elektrische korte golf terrasheater kan worden verwarmd. Overigens kan een korte golf straler met een moderne lamp een bereik tot wel vier meter hebben (terwijl een middengolf lamp zo'n twee meter ver straalt). Het rendement ligt bij propaan (85325 kj per m3) hoger dan bij aardgas (35770 kj per m3). Door de hogere kosten van propaan is aardgas vooral bij commerciële gelegenheden echter populairder. Het energiegebruik is voor aardgas, butaangas en propaangas ongeveer gelijk. Door het gebruik van dimmers kan onnodig energiegebruik worden beperkt (helaas vaak wel met verlies aan rendement). Enkele vuistregels met betrekking tot de ophanghoogte:
- 1500 Watt: 2,10 meter
- 2000 Watt: 2,50 meter
- 3000 Watt: 2,70 - 3 meter
Hoe onbeschutter het terras is, hoe meer vermogen nodig is voor de verwarming. Zo kan het benodigde vermogen in een afgesloten ruimte 175 Watt per vierkante meter bedragen terwijl dit op een enigszins winderig terras eerder 350 Watt per vierkante meter is. Bij gebruik van een elektrische terrasverwarming met een Philips HeLeN lamp worden de volgende vuistregels gehanteerd:
- minder dan zes vierkante meter: 1500 of 2000 Watt
- zes tot acht vierkante meter: 2000 of twee maal 1500 Watt
- acht tot negen vierkante meter: twee maal 1500 Watt
Voor terrasheaters op gas wordt gemiddeld meer, namelijk 500 Watt per vierkante meter gerekend omdat dit type verwarming minder direct is.
Kosten terrasverwarmers
Terrasverwarmers op gas zijn in aanschaf gemiddeld wat duurder dan terrasheaters op elektriciteit. De goedkoopste terrasheaters zijn voor minder dan honderd euro te koop. De duurste terrasverwarmers kunnen ongeveer duizend euro kosten. Duurdere terrasverwarmers hebben bijvoorbeeld een mooier design, een hoger vermogen, een ingebouwde dimmer of een betere (korte golf ipv middellange golf) lamp(bijvoorbeeld een Phillips HeLeN Gold of een Hana lamp). De kosten aan energie zijn natuurlijk afhankelijk van uw energieleverancier maar zijn gemiddeld voor beide typen terrasverwarmers redelijk gelijk, al is het gebruik van propaangas of butaangas ongeveer twee keer zo duur dan het gebruik van aardgas. Er vanuit gaande dat 0,15m3 aardgas 1kWh oplevert, zijn de kosten voor aardgas per kWh lager dan voor elektriciteit. Echter door het verwaaien van de luchtwarmte die met gasheaters wordt bereikt is er meer vermogen nodig dan bij moderne korte golf elektrische terrasheaters zodat de kosten uiteindelijk ongeveer gelijk uitkomen. De lichtste elektrische terrasheater zou u voor ongeveer dertig a veertig cent per uur kunnen gebruiken. Een zwaardere patioheater op gas kan meer dan twee euro per uur kosten.
Enkele voordelen terrasverwarmers op elektriciteit
- bij gebruik van korte golf straling een directere verwarming
- meestal eenvoudiger zelf te installeren
- geen gedoe met gasflessen
- de afstand tot de (brandbare) omgeving mag kleiner zijn (bij korte golf straling)
Enkele voordelen terrasverwarmers op gas
- groter vermogen mogelijk door het ontbreken afhankelijkheid van een beperkend elektriciteitsnet
- bij gebruik van gasflessen onafhankelijk van leidingen
Conclusie
Het hangt af van uw terras welke terrasheater(s) voor u het meest geschikt zijn. Als u het niet erg vindt even op de warmte te moeten wachten en er gaat niet veel warmte verloren door luchtstroming/wind, is terrasverwarming op gas een efficiënte keuze. Is uw terras echter minder beschut en wilt u toch (en direct) warm op uw terras/balkon kunnen zitten, dan is een elektrische korte golf infrarood terrasheater een goede keuze. Elektrische lange golf (geen licht) en middellange golf heaters kunnen in aanschaf goedkoper zijn maar zijn minder efficiënt in gebruik.